درباره بخش روان‌سنجی

آزمون‌ها یا پرسشنامه‌هایی که در روان‌سنجی به کار می‌روند، درواقع ابزارهایی هستند كه به روش علمی تهیه و برای اندازه‌گیری نسبتاً عینی و دقیق ویژگی‌های شخصیتی، سلامت روانی، استعدادها و توانایی‌های فردی به كار می‌روند. نقش اصلی هر آزمون روانی اساساً اندازه‌گیری تفاوت‌های فردی یا تفاوت‌هایی است كه در فرد بخصوصی در مواقع مختلف دیده می‌شود.

باید توجه داشت که شرایط اجرای آزمون‌ها گاهی تا حد زیادی می‌تواند نتایج آن را تحت تأثیر قرار دهد. تحقیقات نشان می‌دهد كه عوامل زیادی ممكن است نمره‌های آزمون‌های روانی را تحت تأثیر قرار دهند. مثلاً اجرای آزمون توسط شخص ماهر یا فرد کم‌اطلاع، ممکن است تفاوت معنی‌داری را در نتایج آزمون‌ها به وجود ‌آورد.

برای تفسیر درست نتیجه یک آزمون، صلاحیت و آمادگی‌های متعددی لازم است تا شخص بتواند تفسیر علمی و قابل قبولی در باره آزمون‌های روان‌شناختی ارائه کند! بدیهی است این کار فقط توسط افراد دارای صلاحیت و فقط از طریق مراكز علمی معتبر برمی‌آید.

آندره ری روان‌شناس سوئیسی، در این مورد جمله مشهوری دارد؛ همه مردم می‌توانند رادیوگرافی (عکس‌برداری رادیولوژی) را یاد بگیرند زیرا رادیوگرافی نوعی فن عكاسی است؛ اما برای تشریح، تفسیر و اخذ حداكثر نتیجه از عكس، وجود متخصصان باتجربه لازم است. در مورد تشخیص به كمك آزمون‌های روانی نیز همین گفته درست است. اگرچه اجرای آزمون‌ها، در صورت داشتن صلاحیت، خیلی آسان می‌شود و هرچند تفسیر بعضی نتایج خاص هم آسان به نظر می‌رسد، لیكن پیچیدگی و دشواری تشخیص، درصورتی‌که بخواهیم سازمان ذهنی فرد را به‌طور عمیق تحلیل كنیم، همچنان به‌جای خود باقی خواهد بود.

برای جلوگیری از استفاده‌های نابجا از آزمون‌های روانی، تعیین برخی ضابطه‌های علمی در مورد آزمون‌ها و تفسیر نتایج آن ضروری است. رعایت این شرط كه آزمون‌ها توسط افراد مراکز واجد صلاحیت به كار روند، نخستین قدم درزمینهٔ جلوگیری از كاربردهای نابجای آزمون‌های روان‌شناختی است. ما در مرکز سینا به پشتوانه بیش از ربع قرن تجربه و دانش متمرکز در این حوزه تلاش می‌کنیم تا جای ممکن خدمات اصیل و علمی خود را در اختیار همکاران مراکز روان‌شناختی، سازمان‌های دولتی و خصوصی و در برخی موارد عموم علاقه‌مندان جامعه قرار دهیم. در این راستا پذیرای رهنمودها، دیدگاه‌ها و انتقادات سازنده همه عزیزان دوست دار تعهد، دانش و آگاهی هستیم.

مؤسسه تحقیقات علوم رفتاری ـ شناختی سینا