حافظه كاری مكانیسمی شناختی  است كه اطلاعات را برای مدت محدود ذخیره و دستكاری می‌كند.(Baddely 1986) این توانایی نقش مهمی در ادراك، استدلال، برنامه‌ریزی و یادگیری ایفا می‌كند. (Baddely 2007) تئوری‌های مختلفی برای حافظه كاری وجود دارد كه از جمله مهمترین آنها مدل بدلی است. بر اساس این مدل حافظه كاری به چهار عنصر تقسیم می‌شود.

1.لوح دیداری- فضایی.

2. حلقه واج‌شناختی.

3. ساز و كار اجرایی مركزی.

4. میانگر رویدادی. (رابرت استرینگ 1387 )

عملكرد حافظه كاری كه ارتباط مستقیمی با ضریب هوشی و موفقیت‌های تحصیلی دارد، در افراد مختلف متفاوت است. آزمونهای مختلفی برای ارزیابی حافظه كاری وجود دارد. معروفترین این آزمونها N Back‌ است. (Jaeggi 2010).  علت ارجحیت  N Back‌ به سایر تكالیف حافظه كاری این است كه این آزمون از پیچیدگی كمتری نسبت به سایر آزمونها برخوردار بوده و به راحتی قابل استفاده و تجزیه تحلیل در مطالعات علوم اعصاب شناختی با استفاده از ابزارهای تصویربرداری، پدیدارشناختی و رفتاری است. ((Conway, Kane 2003 در آزمون N Back‌ مجموعه توالی از محرك‌ها به آزمودنی نشان داده‌می‌شود. تكلیف این است كه تصمیم گرفته شود، محرك نمایش داده شده با N‌ توالی قبل از خود، یكی است یا خیر. (به عنوان مثال 2 Back‌ به معنی دو توالی قبل و 3 Back‌ به معنی 3 توالی قبل است). دشواری تكلیف با بالا بردن میزان N ‌، بیشتر می‌شود و سرعت عمل و دقت آزمودنی با سختی روبرو می‌شود. Jonides et al, 1997) )

تكلیف N Back‌ در انواع دیداری، فضایی، شنیداری، واج شناختی و دوگانه (Dual N Back) وجود دارد كه بر اساس نوع مطالعه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آزمون  N back برای اولین بار توسط Kirchner (1985)  به عنوان آزمونی برای ارزیابی حافظه دیداری فضایی معرفی شد. آن تكلیف از 4 درجه دشواری تشكیل شده بود. (0 back تا  3 back). در سال 1990  Gevins‌  این تكلیف را كه تنها از 1 درجه دشواری (3 back)، برخوردار بود  وارد حیطه علوم اعصاب كرد.

اجرای این تكلیف پردازش‌های ذهنی مختلفی را به دنبال دارد: رمزگردانی محرك‌های ارائه شده، مونیتور كردن، نگهداری، نوسازی اطلاعات و همچنین تطبق دادن محرك فعلی با N  توالی قبل از خود است. تصمیم‌گیری، انتخاب، مهار و تحلیل مداخله‌گرها نیز از جمله فرایندهای شناختی است كه در حین انجام تكلیف اتفاق می‌افتد. ماهیت ترتیبی این تكلیف اجرای همزمان تمام فرایندهای فوق را می طلبد. (Jonides et al., 1997; Kane & Engle, 2002)

مطالعات تصویربرداری عملكردی نشان می‌دهند كه با بالا رفتن تعداد N، فعالیت بخش‌هایی از مغز كه مسئول اجرای این تكلیف است، افزایش می‌یابد. Drobyshevsky 2006)). قسمت‌هایی از مغز كه در حین انجام تكلیف فعال می‌شوند شامل قشر پره‌فرونتال و پاریتال می‌باشند. این مناطق شبكه‌ای را تشكیل می‌دهند كه در حافظه كاری دخیل است. (Wager 2003)

     در این برنامه امكان انتخاب رنگ و تعداد محرك، مدت زمان ارایه محرك و مدت زمان بین ارایه دو محرك وجود دارد. بدیهی است برای مقایسه آزمودنی‌ها با یكدیگر، رعایت یكسانی شرایط اجرا و تنظیمات برنامه الزامی است!

با قابليت انجام محاسبات فردی، گروهی، چاپ نتايج، انتقال ديتا و...

لطفاً در ذكر منبع از آدرس زیر استفاده كنید:

خدادادی، مجتبی؛ خرمی، آناهیتا و امانی، حسین (1393). نرم‌افزار حافظه كاری فضایی. تهران: موسسه تحقیقات علوم رفتاری‌- شناختی سینا.