پرسشنامه چابکی سازمانی

«چابكی» توانایی یك سازمان برای درك تغییر محیطی و سپس پاسخگویی سریع و كارا به آن تغییر است. این تغییر محیطی می‌تواند تغییرات تكنولوژیك و كاری یا تغییر نیاز مشتری باشد. واژه «چابك» توصیف‌گر سرعت و قدرت در هنگام مواجهه با رویدادهای داخلی و خارجی سازمان است. سازمان‌های چابك نه تنها باید پاسخگوی تغییرات موجود باشند، بلكه با یك آرایش‌بندی مناسب باید قادر به كسب مزایای رقابتی نیز باشند. در سال‌های اخیر، بیشتر سازمان‌ها روی كاهش هزینه متمركز شده‌اند. بسیاری سازمان‌ها قادر به حفظ سودآوری خود، حتی در شرایطی كه قیمت محصولات آنها40 درصد یا بیشتر افت كرده است، بوده‌اند.

 این سازمان‌ها، فعالیت‌های بدون ارزش‌افزوده را شناسایی و حذف می‌كنند كه این خود در جهت كاهش اتلاف منابع آنهاست. آنها مفاهیمی مثل تولیدناب، تولیدبه‌موقع، شش‌سیگما را در خود اجرا كرده‌اند. البته فقط این موارد برای چابكی كافی نیستند. برخی از سازمان‌ها، اكوسیستم‌هایی را ایجاد می‌كنند كه فقط در محیط‌های پایدار مؤثرند و با كوچك‌ترین تغییر دچار مشكل می‌شوند. به طور اختصار دو تعریف كلی در رابطه با سازمان ‌چابك به شرح زیر است:

1. سازمان‌چابك، با اتفاقات و تغییرات ناگهانی، به سادگی از پا درنمی‌آید.

2. سازمان‌چابك، سریع‌السیر، سازگار و قدرتمند است و به تغییرات ناگهانی، فرصت‌های جدید بازار و نیازمندی‌های مشتری پاسخ سریع می‌دهد.

چهار اصل كلیدی تولیدچابكی كه آن‌را از دیگر سیستم‌های تولیدی جدا كرده، عبارتند از:

1. تحویل ارزش به مشتری

2. اهمیت افراد و نقش اطلاعات

3. همكاری درون‌سازمانی و بین‌سازمانی

4. آمادگی برای تغییر

ویژگی‌های سازمان‌های چابك و ارزش‌آفرین:

1. مبتنی بر اطلاعات

2. تمركز فعالیت‌ها بر شایستگی

3. انعطاف‌پذیری

4. حذف هزینه‌های سربار

5. خلاق همراه با ساختاری مجازی

6. فقدان سلسله مراتب

7. تمركز روی قابلیت‌های كلیدی

8. ضرورت وجود اعتماد بین شركت‌های همكار

9. تمركز بر ارزش‌های مورد توجه مشتری

10. تولید ارزش با هدف رقابت‌پذیری

منبع:

سموعی، راحله.(1388). پرسشنامه چابکی سازمانی. انتشارات علوم رفتاری شناختی سینا.